Ўзбекистонда квартира экспликацияси ва қаватлар режаси нима учун керак

Ўзбекистонда кўчмас мулк билан боғлиқ битимларни расмийлаштириш, ипотека олиш ёки қайта режалаштириш қонунийлаштириш жараёнида асосий ҳужжатлардан бири объектнинг техник паспорти ҳисобланади. Унинг таркибига квартира экспликацияси ва қават режаси киради.

Бу ҳужжатлар шунчаки расмиятчилик эмас: улар уй-жойнинг ҳуқуқий хусусиятларини тасдиқлайди, мулкдорнинг ҳуқуқларини ҳимоя қилади ҳамда олди-сотди ёки мерос олишда низоларнинг олдини олиш имконини беради.

Ушбу мақолада биз қуйидагиларни батафсил кўриб чиқамиз:

·        экспликация ва қават режаси нима;

·        уларни Ўзбекистонда қаердан олиш мумкинлигини;

·        my.gov.uz портали орқали жараён қандай амалга оширилишини;

·        янги қурилган бинода квартира сотиб олишда қандай нозик жиҳатлар юзага келиши мумкинлиги.

Экспликация - бу квартирадаги барча хоналарнинг мақсади ва майдони кўрсатилган ҳолда рўйхатга олинган жадвалдир.

·        квартира рақами ва манзили;

·        ҳар бир хонанинг вазифаси (яшаш хонаси, ошхона, ҳаммом, йўлак ва бошқалар);

·        ҳар бир хонанинг майдони квадрат метрда;

·        квартиранинг умумий ва яшаш майдони;

·        балкон, лоджия, омборхона ҳақидаги маълумотлар.

📌 Муҳим: Ўзбекистонда экспликация алоҳида ҳужжат сифатида берилмайди. У квартиранинг техник паспорти таркибига киради.

Қават режаси - кадастр муҳандиси томонидан чизилган квартира чизмасидир.

·        хоналар ва йўлакларнинг жойлашуви;

·        деворлар, тўсиқлар, деразалар ва эшикларнинг ўлчамлари;

·        капитал деворларнинг қалинлиги;

·        ҳожатхона ва ошхонанинг жойлашуви.

📄 Қават режаси доимо техник паспорт таркибида экспликация билан бирга келади.

Бу ҳужжатлар турли ҳаётий вазиятларда талаб қилинади:

·        Хонадон олди-сотдисида - техник паспортсиз нотариус битимни рўйхатдан ўтказмайди.

·        Ипотека расмийлаштиришда - банклар кўчмас мулкни баҳолаш учун техник паспортни талаб қилади.

·        Мерос ишларида - кадастр ҳужжатлари нотариусга зарур бўлади.

·        Уй-жойни ҳадъя қилишда - бу ҳам мажбурийдир.

·        Қайта режалаштиришни қонунийлаштиришда - кадастр ҳақиқий режани рўйхатдан ўтказилган режа билан таққослайди.

·        Суд низоларида - хонадоннинг ҳақиқий майдони ва режасини исботлаш учун.

Ўзбекистонда бу ҳужжатларни фақат кадастр органлари расмийлаштиради.

Расмий ҳужжат қуйидагича номланади: 📄 "Кўчмас мулк объектининг техник паспорти"

1.     Хонадон жойлашган ҳудуддаги кадастр бўлимида.

2.     my.gov.uz портали орқали (онлайн ариза топшириш).

3.     Давлат хизматлари маркази орқали.

Янги қурилган уйдан хонадон сотиб олишда жараён бошқача кечади.

·        Қурувчи харидорга қуйидагиларни топширади:

олди-сотди ёки улушли иштирок этиш шартномаси;

хонадонни қабул қилиш-топшириш далолатномаси;

лойиҳа техник паспорти (дастлабки ҳужжатлар).

·        Кадастр органлари расмий техник паспортни (экспликация ва қаватлар режаси билан) беради. Бу ҳужжат мулк ҳуқуқини рўйхатдан ўтказиш учун зарур.

Нарх кадастр органларининг тарифлари асосида белгиланади. У қуйидагиларга боғлиқ:

·        квартиранинг майдони;

·        ҳудуд;

·        хизматни бажариш тезлиги.

📌 Аниқ тарифлар my.gov.uz веб-сайтида ва ҳудудий кадастр бўлимларида эълон қилинади.

·        Одатда раймийлаштириш учун 5-10 вақт талаб этилади.

1.     my.gov.uz сайтига киринг.

2.     OneID орқали тизимга киринг.

3.     "Кадастр хизматлари" бўлимидан "Кўчмас мулкка техник паспорт бериш" хизматини танланг.

4.     Онлайн аризани тўлдиринг: объект манзили, мулкдорнинг Ф.И.Ш.

5.     Ҳужжатларни илова қилинг: паспорт, олди-сотди шартномаси ёки мулк ҳуқуқи тўғрисидаги гувоҳнома.

6.     Давлат божини онлайн тўланг.

7.     Кадастр муҳандисининг ташрифини кутинг (у ўлчовларни ўтказади).

8.     Тайёр техник паспортни экспликация ва қаватлар режаси билан бирга электрон ёки қоғоз шаклда олинг.

·        Агар қайта режалаштириш келишилмаган бўлса, техник паспортда эски режа акс этади, бу эса сотишда муаммолар келтириб чиқаради.

·        Мерос бўйича низода долзарб экспликациянинг йўқлиги суд жараёнини чўзиб юбориши мумкин.

·        Ҳақиқий ва рўйхатга олинган майдоннинг мос келмаслиги жарималарга сабаб бўлиши мумкин.

Ҳудудий кадастр бўлимида, my.gov.uz портали орқали ёки ДХМда.

Йўқ, у квартиранинг техник паспорти таркибига киради.

Нарх кадастр идораларининг тарифлари, майдон ва ҳудудга боғлиқ бўлади.

Ўртача 5-10 иш куни давом этади.

Ҳа, банк албатта техник паспортни талаб қилади.

Ҳа, my.gov.uz портали орқали олиш мумкин.

Мулк эгасининг паспорти, олди-сотди шартномаси ёки мулк ҳуқуқи тўғрисидаги гувоҳнома талаб этилади.

Қурувчи дастлабки ҳужжатларни беради, кадастр эса расмий техник паспортни тақдим этади.

Ҳудудий кадастр бўлимининг кадастр муҳандиси ўлчов ишларини амалга оширади.

Текширув пайтида кадастр ходими номувофиқликни аниқлайди, ўзгаришларни қонунийлаштириш учун судга мурожаат қилиш керак бўлади.

Йўқ, агар квартиранинг режаси ёки эгаси ўзгарган бўлса, янги ҳужжат талаб этилади.

Кадастр базасида ва мулкдорнинг my.gov.uz сайтидаги шахсий кабинетида сақланади.