2025 йил август ойида Ўзбекистон кўчмас мулк бозори: нархлар, сотувлар ва тенденциялар

Ўзбекистонда уй-жой бозори диққат марказида қолмоқда - квартираларга бўлган талаб барқарор юқори, қурилиш соҳаси жадал ривожланмоқда, давлат ислоҳотлари эса янги ўйин қоидаларини белгиламоқда. 2025 йил август ойи умумий барқарорлик шароитида нархлар ва сотувлар ҳажми динамикаси мавсумий ва иқтисодий ўзгаришларга таъсирчан эканлигини кўрсатди.

Расмий статистикага кўра, август ойида сотувлар июль ойига нисбатан бироз камайган, аммо йиллик кўрсаткичда бозор деярли 13%га ўсган. Шу билан бирга, иккиламчи бозорда нархларнинг мўътадил кўтарилиши қайд этилди, бирламчи бозорда эса айрим ҳудудларда нархларнинг пасайиш ҳолатлари кузатилса-да, Тошкентда ўсиш барқарор бўлиб қолмоқда.

2025 йил август ойи якунига кўра, Ўзбекистонда 25 мингга яқин уй-жой олди-сотди битимлари тузилди. Бу июль ойига нисбатан 4,6%га кам, бироқ ўтган йилнинг август ойига нисбатан битимлар сони деярли 13%га ошган. Бундай динамика бозорнинг барқарор ўсишда давом этаётганини ва вақтинчалик ойлик тебранишлар умумий манзарага жиддий таъсир кўрсатмаётганини акс эттиради.

1. 1Юқори демографик талаб - аҳолининг йиллик ўсиши уй-жой фондини кенгайтиришни тақозо этади.
2. 2Шаҳарларга кўчиш - айниқса иш ўринлари ва инфратузилма концентрацияси юқори бўлган Тошкент ва вилоят марказларига.
3. 3Ипотека дастурларининг ривожланиши - фоиз ставкалари ҳали ҳам кўплаб оилалар учун жиддий тўсиқ бўлиб қолаётган бўлса-да, уй-жой кредитлари тобора арзонлашмоқда.
4. 4Давлат ислоҳотлари - эскроу-ҳисобларни жорий этиш, қурилиш сифатини назорат қилиш ва янги шаффофлик стандартлари бирламчи бозорга ишончни шакллантириш кутимоқда.

Август ойи турли йўналишдаги натижаларни кўрсатди: мамлакат миқёсида ойлик динамикада сотувларнинг пасайиши қайд этилган бўлса, минтақалар кесимида рекорд кўрсаткичлар кузатилди.

• Сирдарё вилояти - битимлар сони 34%га ошди.
• Хоразм вилояти - 29%лик ўсиш қайд этилди.
• Сурхондарё вилояти - 27%лик ўсишга эришилди.

Ушбу маълумотлар шуни кўрсатадики, талаб аста-секин квадрат метр нархи Тошкентга нисбатан арзонроқ бўлган ҳудудларга кўчмоқда. Бундан ташқари, вилоятларда янги турар-жой мажмуаларининг жадал қурилиши харидорларни ўзига жалб қилмоқда.

Август ойида иккиламчи бозорда нархларнинг мўътадил ўсиши кузатилди. Июль ойида 1,7 фоизга ошганидан сўнг, август ойида квадрат метрнинг ўртача нархи яна 1 фоизга кўтарилди.

Бироқ, йиллик кўрсаткичда 2,3 фоизлик пасайиш кузатилмоқда. Бу шуни англатадики, бир неча йил олдин сотиб олинган уй-жойни бугунги кунда ўхшаш ёки ҳатто пастроқ нархларда сотиб олиш мумкин.

Иккиламчи бозорда нархларнинг минтақавий динамикаси:

• Жиззах вилояти - 14%лик ўсиш.
• Сурхондарё вилояти - 17%лик ўсиш.
• Сирдарё вилояти - 10%лик ўсиш.

Шундай қилиб, иккиламчи бозор таклиф чекланган ва талаб барқарор юқори бўлган ҳудудларда ўз фаоллигини сақлаб қолмоқда.

Пойтахтнинг бирламчи бозорида нархларнинг мўътадил ўсиши кузатилмоқда. Йил давомида янги қурилган уйларда квадрат метр нархи 0,7%га ошди. Бу бирламчи уй-жой сегменти иккиламчи бозорга қараганда нарх тебранишларига чидамлироқ эканлигини кўрсатади.

• Мирзо Улуғбек тумани — 6,3%;

• Яшнобод тумани — 4,4%;

• Чилонзор тумани — 4,6%.

• Миробод тумани — 6,6%;

• Яккасарой тумани — 3,6%;

• Олмазор тумани — 2,6%.

Бунинг сабаби шундаки, талаб ривожланган инфратузилмага эга марказий ҳудудларда тўпланмоқда, чекка ҳудудларда эса таклиф кўпроқ, харидорлар фаоллиги эса пастроқ.

2025 йил август ойида ижара бозори барқарорлигини сақлаб қолди. Ўртача ижара нархи ҳар квадрат метр учун тахминан 8 долларни ташкил этди.

• Энг юқори нархлар:
• Миробод — ҳар квадрат метр учун 10,3 доллар;
• Шайхонтоҳур — тахминан 10 доллар;
• Яккасарой — 10,3 доллар.
• Энг катта пасайиш:
• Учтепа;
• Чилонзор;
• Бектемир.

Шундай қилиб, ижара пойтахтнинг марказий туманларида талабгор сегмент бўлиб қолмоқда, бу ерда уй-жойга талабалар, муҳожирлар ва ёш мутахассислар орасида доимий талаб мавжуд.

2025 йил август ойидаги бозор ҳолати бир қатор иқтисодий ва ижтимоий омиллар билан белгиланади:

1. 1Ипотека ва кредитлар мавжудлиги Ипотека дастурларининг кенгайиши бирламчи уй-жойга бўлган талабни рағбатлантирмоқда. Бироқ, юқори фоиз ставкалари ҳамон аҳолининг бир қисми учун имкониятларни чеклаб қўймоқда.
2. 2Қурилиш таннархининг ошиши Қурилиш материаллари нархининг кўтарилиши янги бинолар нархига таъсир этмоқда.
3. 3Давлат томонидан тартибга солиш 2025 йил июль ойидан бошлаб эскроу-ҳисобларни қўллаган ҳолда улушли қурилишнинг янги қоидалари жорий этилмоқда. Бу эса битимларнинг шаффофлигини ва қурувчиларга бўлган ишончни оширади.
4. 4Миграция ва урбанизация Тошкентга аҳолининг доимий оқими ижара ва квартира сотиб олишга бўлган талабни қўллаб-қувватлаб келмоқда.

Таҳлилчиларнинг таъкидлашича, яқин ойларда Ўзбекистон кўчмас мулк бозори барқарорлигини сақлаб қолади. Кузда анъанавий равишда таътил мавсумининг якунланиши билан боғлиқ битимларнинг ўсиши кузатилади.

• Бирламчи бозорда чораклик нархларнинг 1-2% оралиғида мўътадил ўсиши кутилмоқда.
• Иккиламчи бозорда эса чекка ҳудудларда турғунлик ёки бироз пасайиш кузатилиши мумкин.
• Тошкентдаги ижара ҳақи ўртача нархларни ҳар квадрат метр учун 8-9 доллар даражасида сақлаб қолади, марказий ҳудудларда эса нархлар бироз кўтарилиши мумкин.

Ўзбекистон кўчмас мулк бозори 2025 йил август ойида турли йўналишдаги динамикани намойиш этди: ойлик сотувларнинг пасайиши ва йиллик ўсиш, иккиламчи бозорда нархларнинг ўртача кўтарилиши ҳамда бирламчи сегмент барқарорлиги кузатилди.

Тошкентнинг марказий туманларида янги лойиҳаларга талаб юқори даражада сақланиб қолмоқда, чекка ҳудудларда эса нархларнинг пасайиши кузатилмоқда. Ижара бозори барқарор бўлиб, бу айниқса талабалар ва ёшлар учун муҳим аҳамиятга эга.

Умуман олганда, мамлакатнинг кўчмас мулк бозори ижобий тенденцияларни намойиш этишда давом этмоқда, давлат ислоҳотлари ва ипотека дастурларининг ривожланиши эса кейинги ўсиш учун шароит яратмоқда.