Ўзбекистонда илк бор уй-жой нархлари маошлардан секинроқ ўсди — Марказий банк таҳлили

2025 йилда Ўзбекистон уй-жой бозорида сўнгги йилларда кузатилмаган муҳим тенденция қайд этилди — аҳолининг ўртача маошлари кўчмас мулк нархларига нисбатан тезроқ ўсди. Бу ҳақда Марказий банкнинг 2025 йил биринчи ярим йиллик бўйича молиявий барқарорлик ҳақидаги ҳисоботида маълум қилинди.

Марказий банк маълумотларига кўра, бозордаги вазият сўнгги ойларда сезиларли даражада барқарорлашди. Асосий омиллар:

• Спекулятив талаб камайди
• Таклиф ҳажми ошди
• Иш ҳақи ўсиши нархлар ўсиш суръатини ортда қолдирди
• Ипотека бозорида шартлар юмшади

Буларнинг барчаси аҳолининг уй-жой сотиб олиш имкониятини бироз яхшилади.

2025 йил 2-чорагида:

• Фундаментал нарх: 1 м² учун 9,1 млн сўм
• Бозор нархи: тахминан 9,4 млн сўм
• Фарқ: бор-йўғи 4% (Йил бошида бу кўрсаткич 17% эди)

Бу уй-жой нархлари бўрттирилиб қўйилиши камайганини ва бозор реал арзий қийматга яқинлашганини англатади.

2025 йилнинг биринчи ярим йилида:

• Қурилиш ишлари ҳажми: 137,6 трлн сўм
• Бу — ялпи ички маҳсулотнинг 17%
• 2024 йилга нисбатан ўсиш: 72%

Қурилиш-монтаж ишлари нархлари ҳам ошган, аммо нисбатан бошқариладиган даражада — 6,3%.

Хулоса: бозорга янги уй-жойлар кўпаймоқда, бу нархлар босимини камайтиради.

Марказий банк таъкидлашича:

• Йиллик ижара нархлари ўсиши: 12%
• 2023–2024 йилларда бу кўрсаткич анча юқори эди

Ижарадан олинадиган фойда камайса, “инвестиция учун хонадон олиш” тенденцияси пасайди — демак, уй-жой нархларига босим ҳам камаймоқда.

2025 йил июль бошига:

• Ўртача уй-жой нархи: аҳоли жон бошига ЯИМнинг 22%и
• Бу — 2024 йилга нисбатан 4% кам

Нарх динамикаси:

• Сўмда: -4,9%
• Долларда: -6,2%

Бу сўнгги йилларда биринчи марта қайд этилган пасайиш.

2025 йилнинг биринчи ярим йилида:

• Маошлар ўсиши: 17%
• Кўчмас мулк нархларининг реал ўсиш индекси: -0,3

Бу нима англатади? Аҳолининг уй-жой сотиб олиш имконияти аввалги йилларга нисбатан бироз яхшиланган.

Ярим йилликда:

• Рўйхатдан ўтган купля-продажа шартномалари: 177,5 минг (ўтган йилга нисбатан +11%)
• Ипотека олганлар: 31,6 минг муассаса (ҳар олтинчи харидор)

Ипотека шартлари:

• Ўртача кредит миқдори: 300 млн сўм (ўзгаришсиз)
• Ўртача ставка: 19,2% (0,4%га пасайган)
• Ўртача муддат: 17,2 йил (ярим йилга узайган)

Марказий банк маълумотига кўра, бу яширин талаб ҳисобланади — янги уй-жой қурилиши давом этар экан, бозорда реал сотувлар ҳажми узоқ муддат барқарор бўлиб қолади.

2025 йилнинг биринчи ярим йилида қуйидаги тенденциялар кузатилди:

• Маошлар уй-жой нархларига нисбатан тезроқ ўсди
• Спекулятив талаб камайди
• Янги уй-жойлар таклифи кўпайди
• Сўмда ва долларда нархлар бироз пасайди
• Ипотека бозорида талаб кучли, аммо шартлар юмшаётир

Бу омиллар 2025–2026 йилларда бозор барқарорлигини сақлаб туриши ва уй-жой харидорлари учун имкониятларни ошириши кутилмоқда.