logo
Янгиликлар

Қонунчилик палатаси депутатлари аҳолини шовқиндан ҳимоя қилиш тўғрисидаги қонунни қабул қилди

Ўқиш вақти 3 дақиқа

2025-йил 9-октябр

Қонунчилик палатаси депутатлари аҳолини шовқиндан ҳимоя қилиш тўғрисидаги қонунни қабул қилди

7 октябрь куни Олий Мажлис Қонунчилик палатасида «Аҳолини зарарли шовқин таъсиридан ҳимоя қилиш тўғрисида»ги қонун лойиҳаси қайта кўриб чиқилди. Аввалроқ лойиҳа депутатлар томонидан рад этилиб ва ишлаб чиқувчи қўмитага қайтарилганди.

Аввалги мажлисда қонуннинг 3 моддасида назарда тутилган шовқиннинг зарарли таъсирига таъриф муҳокамага сабаб бўлганди.

Қонун лойиҳаси билан фуқароларнинг тинчлиги ва нормал дам олишини бузишга йўл қўйилмайдиган вақтни амалдаги етти соатдан (соат 23:00 дан 6:00 гача) саккиз соатга (соат 23:00 дан 7:00 гача), қонунчиликда белгиланган дам олиш ва ишланмайдиган байрам кунларида эса соат 22:00 дан 9:00 гача ўзгартириш таклиф этилмоқда.

Шунингдек, Фуқароларнинг осойишталик ва нормал дам олишини бузишга йўл қўйилмайдиган вақт оралиғида белгиланган меъёрдан ортиқ шовқинга йўл қўяётган объектлар фаолиятини тўхтатиб туриш ваколати белгиланмоқда.

Шовқин таъсири натижасида етказилган зарар учун суд тартибида компенсация ундириш бўйича норма киритилмоқда. Шовқинни йўл қўйиладиган даражасидан юқори бўлган меҳнат шароитларида ишларда банд бўлган ходимларнинг меҳнатига ҳақ, қонунчиликка асосан, оширилган миқдорда тўланиши мустаҳкамлаб қўйилмоқда.

Бундан ташқари, шовқин даражаси белгиланган нормалардан ортиқ бўлган транспорт воситаларни бошқариш учун жавобгарлик кучайтирилмоқда.

7 октябрь кунги мажлисда қайта ишланган лойиҳани депутатларга Экология ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш масалалари қўмитаси аъзоси Бекмирза Эшмирзаев таништирди. Унинг сўзларига кўра, аввалги мажлисда билдирилган эътирозлар инобатга олиниб, тузатишлар киритилган.

Хусусан, атамалар қисмида шовқиннинг зарарли таъсири масаласи бўйича қайд қилинган таклиф инобатга олинган. Яъни шовқиннинг зарарли таъсири атамаси «Шовқинни йўл қўйилган даражадан ошиб кетиши натижасида одамда сезиларли даражада безовталикнинг юзага келиши, шунингдек, организмнинг функционал тизимларида ва шовқинга сезгир бўлган аъзоларда жиддий ўзгаришлар пайдо бўлиши», деб ифодаланмоқда.

Депутат Сайдулло Азимов шовқиннинг зарарли таъсири деб олиш учун икки талаб бирдан бўлиши керакми ёки йўқ экани бўйича савол берди.

«Агар тўғри тушунган бўлсам, шовқиннинг зарарли таъсири деб олиш учун иккита талаб бўлиши керак. Биринчиси, [шовқин] йўл қўйилган даражадан ошиб кетган бўлиши, иккинчисида қайд этилган оқибатлар юзага келиши керак. Саволим шуки, улардан бирининг мавжудлиги ҳам шовқиннинг зарарли таъсири деб олиниши мумкинми? Хусусан, йўл қўйилган даражадан ошиб кетди, лекин қайд этилган оқибатлар юзага келмади. Бу ҳолда бу шовқиннинг зарарли таъсири деб олинадими? Ёки аксинча, ўша йўл қўйилган даражадан ошиб кетмаган, лекин ўша айрим инсонларда мана шу оқибатлар юзага келган. Ушбу ҳолатда ҳам бу шовқиннинг зарарли таъсири деб олиниши мумкинми?» — дея савол берди депутат.

Дастлаб саволга Бекмирза Эшмирзаев жавоб берди.

«Биринчи навбатда шовқиннинг йўл қўйиладиган даражаси ошиб кетиши керак, ҳолат келиб чиқиши учун. Ундан кейин ошиб кетган тақдирда, қайсидир инсоннинг органига ўша жиддий зарар етказса, ундагина оқибат келиб чиқади ва компенсация тўловлари ундирилади», — деди Эшмирзаев.

Спикер ўринбосари, депутат Раҳимжон Ҳакимов жавобни тўлдириб шундай деди:

«[Шовқин] нормативини бузгани учун жавобгарлик бўлади. Маъмурий жавобгарлик бор, у ерда зарар етказилиши шарт эмас. Яъни, белгиланган нормадан ошдими, демак, у маъмурий жавобгарликка сабаб бўлади», — деди Ҳакимов.

Экологик партия фракцияси аъзоси Азизбек Акбаров қонунда турар жой биноларида ва улар орасидаги ер участкаларида қурилиш, реконструкция қилиш ва таъмирлаш ишлари ўтказилаётганда соат 9:00 дан 18:00 гача бўлган вақт оралиғида шовқиннинг йўл қўйиладиган даражасидан ошадиган шовқинни юзага келтирадиган манбалардан фойдаланиш мумкин деб белгиланаётгани юзасидан савол йўллади.

«Қурилиш ишлари узоқ вақт талаб қиладиган қурилиш ишлари ҳам бўлиши мумкин. Менинг оиламда нафақада пенсияда ўтирган ота-онам, ёки ёш чақалоғим бўлиши, ёки бўлмасам юрагида нуқсони бўлган касал бўлиши мумкин. Ёки бўлмасам руҳий тарафлама носоғлом одамлар бўлиши мумкин. Шу пайтда биз агар улар шу шовқиндан зарар кўрадиган бўлса, шундай ҳолатларда фуқароларимиз — қурилиш олиб бораётган қўшними ёки маҳалладошимни қандай тартибда жавобгарликка торта оламан?» — деди Акбаров.

Саволга Адлия вазирлиги вакили Маҳмуд Исматов жавоб берди.

«Биз, албатта, уйни таъмирлаш хоҳиши бўлган ўша қўшниларга имконият беришимиз керак, уларга қандайдир вақт оралиғини беришимиз керак. Қайси вақт оралиғида уйни таъмирлаш, шовқиннинг йўл қўйиладиган даражасидан ортиқ бўлган ҳолатда ундан фойдаланиш мумкинлиги қонунда акс эттириляпти. Ва албатта, агар зарар етказиладиган бўлса, уни ўша суд тартибида компенсация тартибида ундириш имконияти ҳам қонунда мустаҳкамланган ва ҳақиқий зиён етказилган бўлса, албатта, судга мурожаат қилиб, зиённи, ўша зарарни ундириш мумкин бўлади», — деди Исматов.

Муҳокама якунида қонун иккинчи ва учинчи ўқишда маъқулланиб Сенатга юборилди.

2025-йил 9-октябр

Изоҳлар