Бино фасадларида ёнувчан материаллардан фойдаланиш тақиқланади: Ўзбекистонда ёнғин хавфсизлиги талаблари кучайтирилади

Кўп қаватли уйлардаги ёнғин хавфсизлиги аҳоли турмуши хавфсизлиги билан бевосита боғлиқ. Қурилиш кўламининг тез ўсиши, шаҳарлашув жараёни ва уй жойлари зичлиги ортиб бориши хавфларни кўпайтирмоқда. Шу муносабат билан мамлакат раҳбарияти тизимли ислоҳотларини бошлади.

1 декабрь куни Шавкат Мирзиёев экологик вазият барқарорлиги, чиқиндиларни қайта ишлаш ва қиш мавсумига тайёргарлик масалаларига бағишланган йиғилиш ўтказди. Алоҳида тарзда ёнғин хавфсизлиги масалалари ҳам кўриб чиқилди.

Президент топшириғига мувофиқ:

• мамлакат бўйлаб 44 000 дан зиёд кўп қаватли бинонинг ҳолати ўрганилади;
• фасад материаллари, муҳандислик коммуникациялари, электр симлари, газ жиҳозлари текширилади;
• хавф юқори бўлган бинолар аниқланади.

Бу иш мамлакат тарихида биринчи марта бундай кенг қопламда амалга оширилмоқда.

Мирзиёев таъкидладики, ФВДТ тизими:

• ҳар қандай хавфли вазиятга тайёр,
• тезкор реакция қила оладиган,
• замонавий бошқарув воситаларига эга бўлиши шарт.

Президент ташаббуси билан қонунчиликка қуйидаги тақиқ киритилади:

• ПВХ панеллар,
• арзон композит қопламалар,
• ёнувчан иссиқлик изоляция материаллари,
• ёнишда тез тарқаладиган ташқи материаллар.

Жаҳон тажрибасида бундай материаллар йирик ёнғинларга сабаб бўлган. Ўзбекистон ҳам хавфларни камайтириш мақсадида халқаро стандартларга ўтмоқда.

Президент қуйидагиларни назарда тутувчи қонун лойиҳасини тайёрлашни буюрди:

• қурилиш меъёрлари ва қоидаларини (ҚМҚ) халқаро амалиётга мослаштириш;
• фасадлар бўйича ёнғин талабларини янгилаш;
• назорат органлари ваколатини кучайтириш;
• масъул шахслар учун санкциялар ва жазо чораларини ошириш.

Амалдаги айрим меъёрлар эскирган, замонавий материаллар хусусиятини инобатга олмайди. Янги тартиблар бино хавфсизлигини таъминлашда ягона стандарт яратади.

ФВВ маълумотларига кўра:

• аҳоли уйларидаги ёнғинларнинг 70% дан ортиғи газ ускуналари ва электр жиҳозларининг ишдан чиқиши билан боғлиқ;
• кўп ҳолларда оддий хавфсизлик қоидаларига амал қилинмаган бўлади.

Шу вақтгача Ўзбекистонда фавқулодда вазиятлардан ҳимоя қилиш бўйича комплекс дастур мавжуд эмас эди. Янги ёндашув профилактика, мониторинг ва аҳолини маълумот билан таъминлашни ўз ичига олади.

Шавкат Мирзиёев октябр ойида:

• Фавқулодда вазиятларни олдиндан башорат қила оладиган,
• фавқулодда сигналдан ликвидациягача бўлган жараёнларни тўлиқ рақамлаштирадиган,
• коммунал хизматлар ва бошқарувчи компанияларни ягона тизимга бирлаштирадиган

проактив тизим яратишни топширган эди.

Янги мавсум учун:

• туманлар бўйича ишчи гуруҳлар,
• профилактик инспекциялар,
• ФВВ диспетчерлик марказига уланган коммунал ва сервис компаниялар шакллантирилади.

Режада:

• замонавий ёнғин техникаси сотиб олиш,
• махаллий ишлаб чиқаришни йўлга қўйиш,
• профессионал қутқарувчиларга мўлжалланган ўқув марказлари ташкил этиш ҳам бор.

Ёниш хавфи юқори бўлган панеллар ёнғинни бир неча минутда юқори қаватларга олиб чиқиши мумкин.

Бундай материаллар юқори ҳароратда тез ёнади ва заҳарли газлар чиқаради.

Лондондаги Grenfell Tower фожеасидан сўнг:

• кўп мамлакатлар ёнувчан фасад материалларини бутунлай тақиқлади;
• янги сертификатлаш талаблари жорий этилди.

Ўзбекистон ҳам шу амалиётга мослашмоқда.

• уйларда хавфсизлик даражаси ошади;
• ёнғин хавфи сезиларли камаяди;
• газ ва электр ускуналарини мунтазам текшириш тизими йўлга қўйилади;
• Фавқулодда вазиятларга реакция тезлашади.

• A1, A2 синфдаги ёнмайдиган материаллардан фойдаланиш талаб этилади;
• лойиҳаларда янги ёнғин стандартлари мажбурий бўлади;
• экспертиза талаблари кучаяди.

• ФВВ диспетчерлик тизимига интеграция;
• мунтазам хонадонбай профилактика ишлари;
• ҳисобот ва назоратнинг қатъийлашиши.

Ўзбекистонда ёнғин хавфсизлигини кучайтириш бўйича кенг кўламли ислоҳотлар бошланди. Фасадларда ёнувчан материаллардан фойдаланишни тақиқлаш, кўп қаватли уйларни оммавий текшириш, Фавқулодда вазиятларни олдини олишнинг ягона рақамли тизимини яратиш ва қурилиш меъёрларини янгилаш — аҳоли хавфсизлигини таъминлашга қаратилган муҳим қадамлардир.