O'zbekiston ko'chmas mulk bozori barqarorligi: tendensiyalar tahlili
O‘qish vaqti 3 daqiqa
O'zbekiston ko'chmas mulk bozori turli tendensiyalarni namoyon etdi. Umumiy bitimlar soni 12% ga kamaygan bo'lsa-da, o'tgan yilning shu davriga nisbatan barqarorlik saqlanib qolmoqda. Toshkentda ikkilamchi uy-joy narxlari 0,3% ga pasaydi, biroq birlamchi uy-joy narxi 2,5% ga oshdi.
Bitimlar dinamikasi
Ro‘yxatdan o‘tgan ko‘chmas mulk oldi-sotdi bitimlari soni 22,4 mingni tashkil etdi, bu esa oldingi oyning ko'rsatkichidan 12% kam. Biroq, vaqtinchalik pasayishiga qaramay, yil davomida bozor barqarorligini saqlab qoldi – bitimlar soni 1% ga oshib, 221 ta savdoga yetdi.
Hududiy kesim
Eng katta faollik pasayishi Surxondaryo, Namangan va Jizzax viloyatlarida kuzatildi, bu hududlarda savdo hajmi 20% dan ortiq kamaydi. Toshkentda bu ko‘rsatkich nisbatan past bo‘lib, 9,5% ni tashkil etdi.
Ikkilamchi ko‘chmas mulk bozori
Umuman olganda, mamlakat bo‘ylab ikkilamchi uy-joy narxlari 0,6% ga pasaydi. Ammo yillik ifodada 1% o‘sish kuzatilmoqda. Narxlar o'sishi bo‘yicha yetakchi hududlar – Buxoro, Jizzax va Xorazm viloyatlari bo‘lib, bu yerda ko‘chmas mulk narxlari o‘rtacha 8% ga oshdi.
Toshkentda ikkilamchi uy-joyning o‘rtacha narxi 0,3% ga kamaydi. O‘tgan yilning shu davriga nisbatan pasayish 5,1% ni tashkil etdi. Eng katta narx pasayishi Mirzo-Ulug‘bek (8,5%), Chilonzor (6,9%) va Yashnobod (6,6%) tumanlarida qayd etildi.
Birlamchi bozor
Poytaxtda yangi uy-joy narxlari 2,5% ga oshdi. Biroq, yillik kesimda kvadrat metr narxi umumiy hisobda 3,1% ga pasaydi. Eng katta narx tushishi Uchtepa va Shayxontohur tumanlarida (10,1%), shuningdek, Mirobod tumanida (9,1%) qayd etildi.
Ijara bozori
Toshkentda ijara bozori faolligi biroz pasaydi. O‘rtacha ijara narxi kvadrat metr uchun 8 AQSh dollarini tashkil etmoqda. Mirobod, Shayxontohur va Yakkasaroy kabi markaziy tumanlarda narxlar o‘rtacha 10 dollar atrofida saqlanib qolmoqda.
Yillik kesimda poytaxtda ijara narxlari 9,8% ga arzonlashdi. Eng katta pasayish Yunusobod (13,7%), Chilonzor (12,5%) va Olmazor (12,2%) tumanlarida kuzatildi.
Xulosa
Bitimlar soni kamayganiga qaramay, O'zbekiston ko'chmas mulk bozori barqaror bo'lib qolmoqda. Birlamchi segmentda narxlarning o'sishi kuzatilayotgan bo‘lsa, ikkilamchi bozorda biroz pasayish kuzatilmoqda. Toshkentda uy-joy ijarasi nisbatan arzonlashib, o'tgan yilga nisbatan pasayish tendensiyasini davom ettirmoqda. Kelgusi oylarda bozor barqarorlashishi kutilmoqda, va keyingi dinamikalar iqtisodiy holat hamda uy-joyga bo'lgan talabga bog'liq bo‘ladi.